کلم چیست؟
کلم عضو مهمی از خانواده براسیکا است که کلم بروکلی، گلکلم و کلم بروکسل را دربرمیگیرد. کلم از کجا میآید؟ کلم، سبزیجاتی گرد و برگدار است که گفتهمیشود خاستگاه آن مدیترانه شرقی و آسیای صغیر است. کلم در تمام فصول سال موجود است و بخشی از یک رژیم غذایی سالم را تشکیلمیدهد. اینجا میتوانید بفهمید کلم برایتان خوب است یا نه.
انواع کلم
کلم انواع مختلفی دارد و شما میتوانید از بین آنها انتخابکنید- کلم ساووی، کلم چینی نورس، کلم قرمز و سبز. کلم را میتوان خام خورد یا پخته. مزه کلمها از مزه ملایم تا شیرین متغیر ا ست. کلم سرشار از ویتامینها، آهن و پتاسیم است و به همین دلیل در غذاهای شرقی و غربی کاربرد دارد. برخی از انواع کلم در پایین آمدهاست.
۱. کلم سبز
این کلم رایجترین نوع کلم است. برگهای نرمی دارد که محکم درهم پیچیده شدهاند و شکل گرد آن مانند یک توپ بزرگ است. گاهی وقتها به آن سفید هلندی هم گفتهمیشود.
۲. کلم قرمز
کلم قرمز که بیشتر به کلم بنفش معروف است، نوع رنگی خانواده براسیکاست. این نوع کلم از کلم سبز سفت تر است و طعم فلفلی ملایمی دارد. این کلم نسبت به نوع سبز مغذیتر است و در اندازههای کوچکتر نیز وجوددارد.
۳. کلم ساووی
کلم ساووی، یک کلم توپمانند بزرگ با برگهای بیرونی شل و تیره است و برگهای آن از صاف تا چروک متغیرند. برگهای چروک آن برای پیچاندن دور مواد عالی هستند. این رنگ کلم از سبز روشن تا سبزآبی متغیر است.
۴. کلم چینی نورس (وومبوک)
این کلم به کلم چینی نیز معروف است، این نوع کلم در اصل بیضیشکل است و برگهای چروک با رگههای سفید دارد. رنگ آن سبزکمرنگ و در اندازههای کوچک موجود است.
خواص کلم برای پوست
سبزیجات برگدار برای پوست عالی هستند و کلم از این قضیه استثنا نیست. کلم، ایندول-۳-کاربینول دارد که یک آنتیاکسیدان قوی است. این آنتیاکسیدان، مسئول سمزدایی کبد است. این آنتیاکسیدان برای پوست هم مفید است زیرا سمها را دفعمیکند. اگر سمها در خون جمعشوند باعث تیرگی و جوشزدن پوست میشوند. بنابراین، خواص کلم برای پوست فراوانند.
۱. فواید ضدپیری
مصرف منظم کلم درکنار دیگر سبزیجات خانواده چلیپاییان میتواند فواید ضدپیری را برای پوست فراهمکند. مقدار زیاد ویتامین C موجود در این سبزی، پوست را جوان نگاهداشته و فرآیند پیری را به تعویق میاندازد. بهعلاوه، ویتامین A موجود در عصاره کلم همراه ویتامین D، پوستتان را تمیز و سالممیکند. همچنین از تخریب سلولهای پوستی توسط اشعههای فرابنفش جلوگیریمیکند.
۲. خواص درمانی
کلم خواص درمانی عالی برای پوست دارد. زمانی که از کلم بهعنوان پماد استفادهشود، در درمان مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه، راش، گزیدگی حشرات، زخمهای پا و جراحتها موثر است. کلم به درمان آرتریت نیز کمکمیکند. میتوانید با رندهکردن یا گذاشتن کلم در غذاساز پماد درستکنید. کلم لهشده را با مقداری آب در یک پارچه بگذارید. آن را بهمدت ۱۵ دقیقه بر ناحیه آسیبدیده قراردهید. همچنین میتوانید برگهای کلم را لهکرده و آنها را مستقیما بر نواحی آسیب دیده بگذارید. استفاده منظم از این پماد و البته خوردن منظم کلم میتواند به درمان سریعتر شما کمککند.
۳. پوستی بیعیبونقص را فراهممیکند
کلم بهخاطر داشتن تاثیرات زیبایی، قابل تحسین است و در افزایش سلامت پوست نیز نقشدارد. اگر از جوش یا دیگر مشکلات پوستی رنجمیبرید، کلم میتواند راهحلتان باشد. برگهای کلم را بین یک پرچه کتانی فشاردهید تا نرم شوند. این کمپرس را یک شب بر ناحیه آسیبدیده بگذارید وصبح روز بعد پوستی بیعیبونقص داشتهباشید.
۴. ویتامین E رنگ پوست را بهبودمیبخشد
عصاره کلم برای بهبود رنگ پوست نیز عالی است. کلم پتاسیم دارد که برای پاکسازی بدن و پوست شما ضروری است. سطح بالای ویتامین A بافتهای شما را جوانسازی میکند و سولفور به مبارزه با عفونت کمکمیکند. ویتامین E معمولا در محصولات مراقبت از پوست و مکملها بهکارمیرود. نتیجه نهایی، پوستی درخشان و روشنتر است.
۵. سولفور از آکنه جلوگیریمیکند
سولفور “ماده معدنی زیبایی طبیعت” محسوبمیشود. سولفور به دلیل داشتن اثر خشککنندگی، در خشککردن جوشها و بیرونزدگیها نقش مهمی ایفامیکند. علاوهبراین، سولفور برای سنتز کراتین که یک ماده پروتئینی ضروری برای سلامت مو، ناخن و پوست است، حیاتی است. همچنین سولفور به پاکسازی بدن و دفع باکتریها و سموم از بدن شما کمکمیکند.
۶. خاصیت پاککنندگی
یکی از بهترین خواص کلم برای پوست این است که عصاره آن در پاکسازی بدن شما بسیار موثر است زیرا سرشار از ویتامین C است. اگر دچار آکنه هستید، نوشیدن عصاره کلم میتواند به پاککردن آن کمککند. عصاره کلم میتواند لثههای مبتلا به ورم لثه را درمانکند.
خواص کلم برای مو
کلم بهدلیل سرشار بودن از ویتامینها، کلسیم، سلفور، آهن و منیزیم برای مویتان نیز مفید است. بعضی از خواص کلم برای مو در زیر آمدهاند.
۷. رشد مو را تحریکمیکند
کلم نیز مانند دیگر سبزیجات، دارای مقدار زیادی ویتامین A است. ویتامین A یک آنتیاکسیدان است که رشد مو را تحریکمیکند. گذاشتن ترکیب کلم پخته و آبلیموی تازه بر پوست سر میتواند رشد مو را تسهیلکند. نصف یک کلم پخته و ۸/۱ فنجان آبلیموی تازه را در مخلوطکن بریزید تا خمیری بهدست بیاید. این مخلوط را بر پوست سرتان ماساژدهید، بگذارید ۳۰ دقیقه بماند و بعد مانند معمول، به موهایتان شامپو و نرمکننده بزنید. میتوانید این کار را دوبار در هفته انجامدهید.
۸. موی صاف و سالم
کلم مو را تغذیهمیکند و به شما مویی صاف و براق هدیهمیکند. عصاره کلم را بر پوست سر و ریشه موهایتان بگذارید. بعد از یکساعت موهایتان را شامپوکنید. این کار موی شما را صاف و ابریشمی میکند.
۹. از ریزش مو جلوگیریمیکند
عصاره کلم خام و آب خیار سرشار از سیلیکون و سولفور هستند. سیلیکون و سولفور، دو ماده معدنی حیاتی هستند که رشد مو را تقویتکرده و از ریزش آن جلوگیریمیکنند. قبل از خواب، ۳۰ میلیلیتر عصاره کلم و ۳۰ میلیلیتر آب خیار را بر پوست سر و ریشه موهایتان بگذارید، ۱۰-۱۵ دقیقه ماساژدهید و صبح روز بعد بشویید. برای بهرهمندشدن از فواید این مواد، باید این کار را سهبار در هفته تکرارکنید.
۱۰. موی خشک را نرممیکند
خوردن کلم خام یا گرفتن عصاره آن برای موی خشک مفید است زیرا مو را نرم و براقمیکند. برای داشتن موی سالم و زیبا، ترکیبی از ۸۰ میلیلیتر هویج خام و آب خیار و ۴۰ میلیلیتر عصاره کلم خام را امتحانکنید.
خواص کلم برای سلامتی
بعضی از خواص کلم در اینجا آمده است.
۱۱. به جلوگیری از سرطان کمکمیکند
خیلی از خواص کلم با سلولهای عامل سرطان مبارزهمیکنند. این مواد شامل دیایندولمتان (DIM)، سینیگرین، لوپئول، سولفرافان و، ایندول-۳-کاربینول است. ترکیبهای سولفرافان و ایندول-۳-کاربینول به افزایش تاثیرات ضدسرطانی معروفند.
۱۲. تقویتکننده سیستم ایمنی
کلم مقدار زیادی ویتامین C دارد. بنابراین به تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین مهار رادیکالهای آزاد کمکمیکند.
۱۳. خواص ضدالتهابی
کلم سرشار از اسیدهای آمینه هم هست که به مبارزه با التهاب کمکمیکنند.
۱۴. خطر آبمروارید را ازبینمیبرد
بتاکاروتن موجود در کلم به جلوگیری از تباهی لکه زرد کمککرده و آبمروارید را مهارمیکند.
۱۵. خطر بیماری آلزایمر را کاهشمیدهد
تحقیقات جدید نشانمیدهد مصرف کلم، مخصوصا کلمهای قرمز، میتواند از آلزایمر جلوگیریکند. ویتامین K که در کلم بهوفور یافت میشود مسئول این کار است.
۱۶. کلم برای زخمها
زخمهای گوارشی یا زخم معده با خوردن کلم درمانمی شوند. عصاره کلم بهدلیل داشتن مقدار زیاد گلوتامین، خواص ضدزخم دارد.
۱۷. خواص کلم برای کاهش وزن
کلم برای کسانی که دائم مراقب وزنشان هستند، بهترین غذاست. کلم چند کالری دارد؟ یک فنجان پر کلم پخته، حدود ۳۳ کالری دارد. بنابراین، رژیم سوپ کلم به معنای خوردن کاسههای بیانتهای سوپ بدون ذرهای وزن اضافهکردن است.
۱۸. یبوست را رفعمیکند
آیا کلم برای یبوست خوب است؟ خوب، عمل هضم، به دلیل وجود میزان زیاد فیبردر کلم آسانمیشود. این باعث رهایی از یبوست میشود.
۱۹. درد عضلانی را کاهشمیدهد
اسیدلاکتیک موجود در کلم به موثربودن در تسکین درد عضله معروف است.
۲۰. باعث گوارش درست میشود
فیبر رژیمی برای هضم درست غذا لازم است و کلم چینی دارای مقدار زیادی فیبر است. زمانی که این سبزی را میخورید، بهمقدار کافی از این ماده مغذی مصرفکرده و به لوله گوارش حجم میدهید. فیبر رژیمی با دفع مواد غیرضروری از بدن، گوارش را تسریعمیکند.
۲۱. سلامت قلبیعروقی را حفظمیکند
گنجاندن کلم چینی در رژیم غذایی خود میتواند برای قلبتان خیلی مفید باشد. زیرا این سبزیجات سرشار از دو ماده معدنی بسیار مهم – کلسیم و پتاسیم- است که میتوانند سطح فشارخون را تنظیمکنند. میزان سدیم موجود در این نوع کلم نیز کم است که برای حفظ سیستم قلبی خوب است.
۲۲. آیا کلم برای افراد دیابتی خوب است؟
بله، کاملا! پتاسیم موجود در کلم چینی نهتنها به درمان فشارخون بالا کمکمیکند بلکه در کنترل سطح قندخونتان نیز نقشدارد. این ماده معدنی میتواند سلامت ذهنی ما را نیز ازطریق کاهش تشنج، استرس و اضطراب، افزایشدهد.
۲۳. برای استخوانها و دندانهای قوی
کلم چینی استخوانها و دندانهای شما را با کمک کلسیم و ویتامینK خود، تقویتمیکند. همچنین، کلسیم برای حفظ عملکرد استاندارد عضلات و اعصاب مفید است. ویتامین K میتواند با جلوگیری از خونریزی، لختهشدن خون را آسانکند.
۲۴. سرشار از آنتیاکسیدان
کلم چینی مانند دیگر سبزیجات سبز برگدار سرشار از آنتیاکسیدان است. از لحاظ مواد مغذی، فقط یک فنجان از این سبزیجات میتواند تقریبا ۵۰ درصد نیاز روزانه ویتامین A و ویتامین B را تامینکند. هردوی این ویتامینها برای دفع اثرات مضر رادیکالهای آزاد از بدن و رهایی شما از بعضی از بیماریهای مهلک ضروری هستند. بهعبارتدیگر، شما باید این سبزیجات را منظم میلکنید تا مکانیسمهای دفاعی بدنتان تنظیمشوند.
۲۵. کلم در دوران بارداری
کلم غذایی فوقالعاده برای زنان باردار است. مشاهدهشده که کلم چینی میتواند نیازهای مواد مغذی زنان باردار را بهراحتی تامینکند چرا که سرشار از اسیدفولیک است. فواید این نوع از سبزیجات بسیار چندگانه است، از تامین مواد مغذی برای جنین درطول بارداری گرفته تا افزایش تولید شیر در دوران شیردهی.
۲۶. نرم کنندهی پوست است
یکی از فایدههای کلم آن است که میتواند به بهتر و نرمتر کردن وضعیت پوست کمک کند. ویتامین درون این گیاه به بهینهترین شکل عمل میکند تا پوست را به نرم ترین حالت ممکن در بیاورد که اکثر زنان عاشقش هستند. بنابراین، این خوراکی برای ظاهر پوست انتخابی عالی به شمار میرود. عملکرد آن درست مانند فایدهای است که نوشیدن شیر و زردچوبه برای پوست به همراه دارد یعنی باعث نرم شدن آن میشود.
۲۷. خاصیت سفید کنندگی دارد
یکی دیگر از فایدههای مصرف کلم آن است که به روشنتر کردن رنگ پوست کمک میکند. این خوراکی در صورتی که به صورت منظم و هر روز استفاده شود میتواند باعث روشنتر شدن پوست شود. اما برای اثبات این نکته به پژوهشهای بیشتری نیاز است. بهترین راه استفاده از کلم فراوری شده بر روی سطح پوست است تا بهترین نتایج در زمینهی روشنتر کردن پوست دست پیدا کنید. این ویژگی کلم درست ماننده فوایدی است که تخم پاپایا برای سفید کردن پوست به همراه دارد و میتواند ظاهری روشنتر به آن ببخشد.
۲۸. خاصیت مرطوب کنندگی دارد
سبزیجات آن قدر آب دارند که بتوانند پوست را مرطوب نگه دارند. درست مانند بسیاری از انواع سبزیجات که به تامین نیازهای پوست به آن کمک میکنند این سبزی نیز برای پوست مفید است و یک مرطوب کنندهی طبیعی پوست به حساب میآید. کلم همچنین میتواند به جلوگیری از خشکی پوست و هر بیماری پوستی دیگری کمک کند. این خاصیت کلم مثل همان فایدههایی است که روغن معطر علف لیمو برای پوست دارد و میتواند به حفظ رطوبت آن در طول روز کمک کند.
۲۹. به پوست آبرسانی میکند
مصرف کلم درمان خوبی برای آبرسانی بهتر به سطح پوست نیز به شمار میرود. بنابراین، میتواند به داشتن پوستی سالمتر منجر شود و میتواند پوست را کاملا مرطوب کند و از خشکی دور نگه دارد.
۳۰. ورم پستان را از بین می برد
یکی از فایدههای مصرف کاهو برای پستان آن است که میتواند ورم پستان را از بین ببرد. روش درست و صحیح برای انجام این کار آن است که کلم را داخل مخلوط کن بیندازید و کلم خمیر شده را سی دقیقه روی پستانتان بمالید و این کار را هر ۴ تا ۶ ساعت تکرار کنید تا ورم آن فروکش کند.
۳۱. سطح هورمون استروژن را کنترل میکند
یکی از هورمونهایی که در پستان زنان وجود دارد استروژن است که میتواند باعث تکثیر سلولهایی بشود که سیستم غددی آنها را تشکیل میدهند. محتوای ویتامین E موجود در کلم میتواند برای کنترل سلولهای موجود در سینه در واکنش به هورمون استروژنکه بر رشد خوب پستانها تاثیر میگذارد بسیار خوب باشد.
۳۲. از سرطان سینه پیشگیری میکند
کلم حاوی ویتامین A نیز هست که یک بتاکاروتن است که برای درمان سرطان سینه راه حل بسیار خوبی است. بتاکاروتن برای پیشگیری از سرطان سینه نیز مفید است. به خاطر همین، محتوای ویتامین C و E درون کلم باعث به وجود آمد ترکیبی میشود که میتواند سلولهای سرطان سینه را از بین ببرد.
۳۳. تعادل بین پروژسترون و استروژن را کنترل میکند
کلم برای حفظ تعادل پروژسترون و استروژن بسیار مفید است، در نتیجه میتواند از کیست سینه پیشگیری کند و علائمی را که میتوانند به خاطر وجود خود کیست سینه به وجود بیایند به حداقل برساند.
۳۴. رشد بافت سینه را افزایش میدهد
کلم حاوی فولیک اسید است که برای افزایش رشد بافت جدید سینه و پیشگیری از کیست سینه و همچنین حفظ سطح استروژن که ممکن است به سرطان سینه منجر شوند بسیار مهم است. همچنین میتوانید از فایدههایی که دانهّای رازیانه برای سلامتی و پیشگیری از سرطان سینه به همراه دارد نیز استفاده کنید.
۳۵. آنزیمهای سرطان سینه را غیرفعال میکند
رسوراتول یک آنتی اکسیدان غیر فلاونوئیدی است که به اندازهای اندک در کلم وجود دارد. رسوراتول مادهای مهم برای پیشگیری از سرطان سینه به شمار میآید در نتیجه مصرف آن برای زنان بسیار مفید است. شایان ذکر است که رسوراتول موجود در کلم میتواند خستگی مفرط را نیز کاهش دهد.
نحوه انتخاب و نگهداری کلم
نکات انتخاب:
– انواع مختلف کلم در تمام طول سال در فروشگاهها موجود است. همیشه کلمهایی را انتخابکنید که بزرگ، سفت و محکم هستند. کلم باید سنگین باشد با برگهای ترد و رنگی و خالی از هرگونه ترک، لکه، ضربه یا جای جویدن حشرات.
– کلم تازه معمولا برگهای خارجی زیادی دارد. سبزیفروشان اغلب برگهای بیرونی پلاسیده را دورمیریزند تا کلم تازه بهنظربرسد.
– از خریدن کلمهایی که نرم هستند یا برگهای بیرونیشان خرابشدهاند بپرهیزید.
– قسمت پایینی کلم را بررسیکنید تا مطمئنشوید برگها بههم متصل هستند.
– اگر برگها درحال جاشدن از ساقه هستند، نشانه پیربودن کلم است.
– کلمهای سبز و قرمز باید برگهای براق و سفتی داشتهباشند.
– همچنین، از خرین کلم نصفشده یا شکسته خوددارای کنید زیرا کلم اگر از قبل بشکند، محتوای ویتامین C ارزشمندش را ازدستمیدهد.
نکات نگهداری:
– در زمان نگه داری، باید مطمئینشویم کلم تازگی و ویتامین C خود را حفظمیکند و این فقط با سرد نگهداشتن آن امکانپذیر است.
– کلم هایی که برگهای شلی دارند، زیاد باقینمیمانند و باید در جای سرد و تاریک نگه داری شوند.
– یک سر کامل کلم باید در کیسه پلاستیکی نگهداریشده و میتواند یک یا دوهفته در یخچال بماند.
– کلمهای قرمز و سبز را میتوان تا دوهفته نگاهداشت اما کلم ساووی میتواند یک هفته باقیبماند.
– باید توجهداشت که هرچه کلم پیرتر باشد، طعم و بوی قویتری دارد. کلم تا زمانی تازهمیماند که قسمت سر آن بریده نشود. برگها را که ازدستبدهد، تازگیش را به سرعت ازدستمیدهد.
– اگر فقط به نیمی از کلم احتیاجدارید، نیم دیگر را در کیسه پلاستیکی گذاشته و چند قطره آب بر قسمت برشخورده بپاشید و در یخچال بگذارید تا چند روز بیشتر بماند.
– یک راه دیگر نگهداری کلم، فریزکردن آن است. برای این کار، آن را به تکههای درشت برشبزنید و حدود دو دقیقه در آب جوش بریزید تا رنگشان کمی روشن شود. کلمها را آبکشی کرده و سردکنید. آنها را در ظرف بدون هوا گذاشته و فریزکنید.
– کلم پخته را هم میتوان در ظرف دربسته تا ۴ روز در یخچال نگهداشت.
کاربردهای کلم:
شستن و پاککردن هرنوع سبزیجاتی قبل از پختن آن بسیار مهم است. درمورد کلم، میتوانید با برداشتن برگهای ضخیم بیرونی شروعکرده و آنها را خردکنید.
– کلم را باید در آب جاری شست. درصورتی که اثری از کرم یا حشرات دیدید، کلم را بهمدت ۱۵-۲۰ دقیقه در آبنمک یا آبسرکه بخیسانید.
– بهتر است که برای حفظ ویتامین C کلم، قبل از پختن آن، آن را ببرید و بشویید.
– همیشه از چاقوی فولادی ضدزنگ برای بریدن کلم استفادهکنید، زیرا فیتونوترینتهای موجود در این سبزیجات با فولاد کربنی واکنشداده و برگهای آن را سیاه میکند.
– برای بریدن کلم به تکههای کوچکتر، اول آن را نصف کرده و بعد قسمت مرکز آن را دربیاورید.
چگونه کلم را سالم طبخکنیم؟
کلم را چگونه بخوریم؟ میتوان برای بهرهمندی از خواص کلم ، روشهای مختلف پخت را بهکاربرد. این سبزیجات، میتواند بخشی از خیلی از غذاها مانند سالاد کلم، سوپها و کاسرولها باشد. هنگام پخت کلم، مراقبباشید زیاد پختهنشود زیرا دراینصورت، عطر تند آن بیشتر میشود. درعوض، برای کسب بهترین نتیجه باید کلم را بخارپز، پخته، جوشیده، تفتداده، پر یا سرخ کرد. البته میتوان آن را خام هم خورد.
کلم، مزه سبزیجاتی مانند سیب زمینی، پیاز و هویج؛ و گوشتهایی مانند گوشت گاو نمکی، بیکن، گوشت خوک و سوسیس را تکمیلمیکند. با گیاهان و ادویههایی مانند تخم کرفس، جوزهندی، گردو، سیر، شوید، تخم خردل، ترخان، فلفل سیاه و آویشن عالی میشود.
بعضی از راههای سالم پخت کلم در پایین آمدهاند:
– برگهای کلم قرمز یا بنفش را میتوان برای تزیین غذاهای جانبی یا سالادها بهکاربرد. سرهای خالیشده کلم میتوانند ظرفهای عالی برای سرو غذاهایی مانند دیپهای سرد یا غذاهای مالیدنی هستند.
– کلم ساووی را میتوان با سیر، زنجبیل و فلفل تفتداد و مقداری سس سویا به آن زد تا غذای خوشمزهای بهدست بیاید.
-میتوانیم به تکههای کلم سبز، هویج، مغزهای بوداده سالاد درستکنیم و روی آن روغن زیتون یا آبلیمو بریزیم.
– کلم سفید را نیز میتوانید خردکرده و به تکههای انبه رسیده، پیاز و گردو اضافهکنید و روی آن مخلوطی از آبلیمو یا سرکه و روغن زیتون بریزید.
– میتوان کلم را به سادهترین شکل طبخکرد. مقداری آب بجوشانید و کلم خردشده و شکر و ادویه گوشت بزنید. بگذارید ۳۵ دقیقه بجوشد.
– میتوانید با درآوردن قسمت میانی کلم و پرکردن آن با دیگر سبزیجات، آن را بهشکل رولهای پرشده (دلمه) درآورید و ۳ دقیقه بپزید تا نرمشود. میتوانید آن را با سس میلکنید.
– کلم قرمز را میتوان به تکههای کوچک خردکرد، آن را با تکههای سیب و سرکه ترکیب و بهمدت ۱ دقیقه طبخکرد.
– میتوان با پختن برگهای کلم با حرارت متوسط و ترکیبی از آب خیار و خردل، یک غذای کمکالری درستکرد.
– میتوان تکههای کوچک کلم بخارپز و دیگر سبزیجات را به آن اضافهکرد. این مخلوط را باید تا زمانی که کلم تردشود، پخت.
– میتوان کلم را ۳-۴ دقیقه در شیر پخت و آن را با نمک و فلفل طعمدار کرد.
عوارض جانبی
کلم ممکن است عوارض جانبی هم داشته باشد. ازجملهی آنها:
• نفخ
• مسمومیت غذایی
• گواتر
• زیادشدن ید بدن
• باد زیاد شکم
• اسهال
• افت قند خون
• قولنج
خوب، حالا شما حقایقی را درمورد کلم میدانید و میدانید چرا کلم برای شما خوب است. پس، خوردن هرروزه کلم را شروعکنید. برای داشتن یک زندگی سالم، از خواص کلم بهرهببرید.